15 سال طول می‌کشد تا یک پزشک فوق‌تخصص را جایگزین قبلی کرد

سالم نیوز

سالم‌خبر: بنابر سرشماری سال ۲۰۱۸ آمریکا، ۲۹ هزار ایرانی در بخش بهداشت و درمان در این کشور فعال بودند که ۲۴ هزار نفر مربوط به مشاغل تخصصی و پنج‌هزار نفر مربوط به مشاغل مراقبتی بودند. در میان آن‌ها ۸۰۰۰ پزشک و جراح بودند که ۲۶ درصد فعالان ایرانی در بخش سلامت آمریکا را تشکیل می‌دهند.
 
حسین کرمان‌پور، مدیرکل سابق روابط عمومی سازمان نظام پزشکی کشور و مدیر اورژانس بیمارستان سینا در پاسخ به این پرسش که چرا پزشکان مهاجرت می‌کنند، اظهار داشت: از چند جنبه می‌توان به موضوع مهاجرت پزشکان اشاره کرد. بحث فشار کاری چیزی است که کادر پزشکی از ابتدای کار، از زمان انتخاب رشته با آن روبرو است و این موضوع نه‌فقط در ایران که در تمام کشورهای دنیا وجود دارد. رشته پزشکی یکی از پراسترس‌ترین کارها در دنیا است که فشار کار زیادی را متحمل می‌شود. افرادی که رشته پزشکی را انتخاب می‌کنند سه موضوع را در نظر دارند. «خدمت به مردم»، «برخورداری از جایگاه خاص و دارای احترام در اجتماع» و «زندگی مناسب و مرفه نسبت به زحمتی با تعرفه‌هایی که وجود دارد کاری کرده‌اند که پزشک بیمار را به چشم تعرفه ببیند. کاری کرده‌اند که پزشک نمی‌تواند به حرف بیمار خود گوش دهد که می‌کشند.»
 
او افزود: افراد وقتی زندگی بدون دغدغه مالی داشته باشند می‌توانند پای صحبت‌های دیگران بنشینند و به حرف مردم گوش دهند اما وقتی تأمین مالی نشوند، این اتفاق نمی‌افتد؛ چون خود نیاز به کار بیشتر و درآمد دارند و وقت برای شنیدن گفته‌های دیگران باقی نمی‌ماند. متاسفانه این اتفاق در کادر پزشکی هم رخ‌ داده است و یک دکتر نمی‌تواند ۱۵ دقیقه با یک بیمار گفت‌وگو کند. با تعرفه‌هایی که وجود دارد کاری کرده‌اند که پزشک بیمار را به چشم تعرفه ببیند. کاری کرده‌اند که پزشک نمی‌تواند به حرف بیمار خود گوش دهد؛ چون مجبور است سریع‌تر کار را انجام دهد و به سراغ بیمار بعدی برود. متاسفانه در ۲۰ سال گذشته این اتفاق افتاده است و روزبه‌روز هم این موضوع توسط حاکمیت، رسانه‌ها و خود جامعه پزشکی تشدید می‌شود.
 
 کرمان‌پور گفت: پزشکی امروز، پزشکی تکنولوژی محور است. پزشکی معاینه و تصمیم نیست، معاینه، تکنولوژی و تصمیم است. این سه حلقه با هم است اما امروزه به دلیل تحریم‌ها، به دلیل افت سرمایه علمی، به دلیل خرید تجهیزات در حال حاضر تعداد قابل‌توجهی از پزشکان ایرانی در آمریکا هستند و بدی موضوع این است که این افراد نخبه ژن‌ها را با خود می‌برند پزشکی به دلار و عدم‌حمایت درست از تولیدات داخلی و عدم پشتیبانی فنی از تجهیزاتی که خریداری می‌شود، بخش تکنولوژی به‌شدت فرسوده و غیرقابل تعمیر شده است و همین کیفیت درمان را کاهش می‌دهد.
 
او ادامه می‌دهد: در فرهنگ‌عامه باید به‌درستی جا بیفتد که رشته پزشکی چون با جان انسان‌ها ارتباط مستقیم دارد، برای همین یک رشته خاص است. نگاه‌های منفی را از رشته پزشکی باید برداشت. این نگاه در میان مسئولان کشور هم دیده می‌شود که می‌گویند: پزشک انگار از دماغ فیل افتاده است». این یک نگاه اشتباه است که باید درست شود.
 
به‌گفته کرمان‌پور سه محور فرهنگ‌عامه، فرسودگی تکنولوژی و توجه به موضوع اقتصادی باعث شده که در پزشکی به‌ویژه در بخش درمان فشار کاری زیاد شود.
 
او افزود: فشارکاری که با استرس و کار زیاد هم برای خود پزشک و هم برای خانواده او همراه است اما چشم‌اندازی برای او ندارد. وقتی خود پزشک، خانواده و بستگان او آسیب می‌بیند و در قبال کار زیاد زندگی راحتی ندارد از یک‌جایی به بعد به فکر این است که آیا راهی برای حل مشکل وجود دارد؟ سه محور فرهنگ‌عامه، فرسودگی تکنولوژی و توجه به موضوع اقتصادی باعث شده که در پزشکی به‌ویژه در بخش درمان فشار کاری زیاد شود آیا نمی‌شود جایی دیگر زندگی مرفه‌تری برای خود و خانواده درست کرد و این‌چنین راه او به مهاجرت از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تا آمریکا و اروپا باز می‌شود.
 
او ادامه داد: در حال حاضر تعداد قابل‌توجهی از پزشکان ایرانی در آمریکا هستند و بدی موضوع این است که این افراد نخبه ژن‌ها را با خود می‌برند اغلب افرادی که مهاجرت می‌کند در همان کشور با افرادی که ممکن است ایرانی هم نباشد ازدواج می‌کنند و زندگی تشکیل می‌دهند. وقتی مهاجرت اتفاق می‌افتد صندلی‌های خالی باعث فشار کاری مضاعف روی افرادی می‌شود که مانده‌اند. این افراد برای جبران کار مجبور به تحمل فشار کار زیاد می‌شوند و ما می‌بینیم که چه اتفاق‌های وحشتناکی برای برخی از همکاران اغلب تازه‌کار به وجود می‌آید و چگونه خود را از ادامه زندگی منع می‌کنند.
 
مدیر اورژانس بیمارستان سینا گفت: هر چقدر به افرادی که در جبهه سلامت مانده‌اند، رسیدگی نشود اوضاع بدتر می‌شود. و یکی پس از دیگری از چرخه خارج می‌شود و در نهایت مجبور می‌شویم نیرو از بیرون و خارج از کشور مشکل دیگر جامعه پزشکی این است که با افزایش دادن تعداد کادر پزشکی مشکل حل نمی‌شود وقتی از این طرف استخدام کنید بعد از طرف دیگر پزشکان بروند، این فایده ندارد. باید مسئولان کاری کنند که پزشک بماند و دلگرم شود بیاوریم. با این روال شاید برای سلامت جامعه مجبور شویم از کشورهای دیگر نیرو  وارد کنیم. کاری که الان کشورهای همسایه با استخدام کادر پزشکی ما انجام می‌دهند، ما هم مجبور می‌شویم از عراق، پاکستان، افغانستان و غیره نیرو بیاوریم. در حال حاضر کادر پزشکی با تحمل فشار کاری زیاد ایستادگی کرده است تا این اتفاق نیافتد، اما این ایستادگی تا جایی ممکن است، از یک‌جایی به بعد دیگر شدنی نیست. مسئله مهمی که در جامعه پزشکی وجود دارد این است که اگر همین امروز شروع به آموزش و تربیت پزشک کنیم تا این راه به ثمر برسد برای پزشک عمومی هشت سال زمان لازم است، برای متخصص ۱۱ سال، برای فوق تخصص ۱۵ سال طول می‌کشد تا یک پزشک را جایگزین پزشک قبلی کرد.
 
کرمان‌پور در پایان افزود: مشکل دیگر جامعه پزشکی این است که با افزایش دادن تعداد کادر پزشکی مشکل حل نمی‌شود وقتی از این طرف استخدام کنید بعد از طرف دیگر پزشکان بروند، این فایده ندارد. باید مسئولان کاری کنند که پزشک بماند و دلگرم شود. تعداد زیاد کردن مهم نیست باید شرایط این افراد در نظر گرفته شود./فراز