گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال (FSGS) چیست؟

سلامت نیوز

به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellhealth، گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال (FSGS) بیماری‌ای است که در آن بخشی از گلومرول‌های کلیه (فیلترهای ریز و میکروسکوپی خون در کلیه‌ها) دچار زخم و آسیب می‌شوند. این آسیب باعث می‌شود کلیه‌ها نتوانند به درستی مواد زائد و سموم را از خون دفع کنند.

انواع و علل FSGS

علت دقیق این بیماری متفاوت است و به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:

• FSGS اولیه (ایدیوپاتیک):شایع‌ترین نوع که بدون دلیل واضح رخ می‌دهد و ممکن است به دلیل واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی یا عامل ناشناخته‌ای که به گلومرول‌ها آسیب می‌زند، باشد.

• FSGS ثانویه:ناشی از عوامل قابل شناسایی مثل داروها، عفونت‌ها (مانند HIV)، چاقی، یا بیماری‌های دیگری مثل کم‌خونی داسی شکل یا دیابت.

• FSGS ژنتیکی (خانوادگی):ناشی از تغییرات ژنتیکی است و ممکن است از والدین به فرزندان منتقل شود.

عوامل خطر گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال

عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به FSGS را افزایش دهند:

• سابقه خانوادگی بیماری

• نقص‌های مادرزادی کلیه

• آپنه انسدادی خواب

• وزن کم هنگام تولد

• تولد زودرس

• تبار آفریقایی

• چاقی

• عفونت‌های ویروسی مانند HIV

علائم بیماری گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال

در مراحل اولیه ممکن است هیچ علامتی دیده نشود، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ظاهر می‌شوند:

• ورم (ادم) به خصوص در مچ پا، پاها و اطراف چشم

• ادرار کف‌آلود به دلیل وجود پروتئین زیاد در ادرار (پروتئینوری)

• خستگی و کاهش اشتها

• فشار خون بالا

• افزایش ناخواسته وزن

• کلسترول بالا

• تمایل بیشتر به لخته شدن خون

در مراحل پیشرفته، علائم نارسایی کلیه نیز ممکن است شامل رنگ‌پریدگی پوست، تهوع، استفراغ و خواب‌آلودگی شوند.

تشخیص گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال

تشخیص معمولاً با ترکیبی از روش‌های زیر انجام می‌شود:

• آزمایش خون (برای بررسی مواد زائد، کلسترول و پروتئین خون)

• آزمایش کراتینین خون (برای ارزیابی عملکرد فیلتر کلیه)

• آزمایش ادرار (برای تشخیص خون و پروتئین در ادرار)

• آزمایش‌های ژنتیکی (برای شناسایی جهش‌های ژنتیکی)

• بیوپسی کلیه (نمونه‌برداری از بافت کلیه برای بررسی آسیب)

درمان‌های گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال

درمان FSGS بر اساس نوع و شدت بیماری و شرایط فردی تنظیم می‌شود و شامل موارد زیر است:

• کورتیکواستروئیدها و داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی

• داروهای کنترل فشار خون مانند مهارکننده‌های ACE و ARBs

• دیورتیک‌ها برای کاهش تورم و کمک به دفع مایعات اضافی

• تغییرات سبک زندگی مثل کاهش مصرف نمک و پروتئین، ورزش منظم و رژیم غذایی سالم

• در موارد پیشرفته، دیالیز کلیه یا پیوند کلیه ممکن است لازم شود

در FSGS ثانویه، درمان بیماری زمینه‌ای یا حذف عامل ایجادکننده نیز اهمیت دارد.