گرما؛ قاتل خاموش قلب‌های بیمار
به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، در روزهایی که گرمای هوا به اوج رسیده و سایه تغییرات اقلیمی هر روز پررنگ‌تر می‌شود، سلامت قلبی میلیون‌ها نفر بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدید قرار دارد. دکتر رضا روان‌پارسا، متخصص قلب و عروق و فوق‌تخصص آنژیوپلاستی، با اشاره به شرایط فعلی کشور گفت: «گرمای بی‌سابقه امسال، به‌ویژه در کنار خشکسالی مداوم، نه‌تنها یک بحران زیست‌محیطی، بلکه یک تهدید جدی برای سلامت عمومی ـ خصوصاً سلامت قلب و عروق ـ به شمار می‌رود.»
وی با استناد به آمارهای رسمی اظهار کرد: در ماه‌های گرم سال، موارد مراجعه به اورژانس‌ها با علائم قلبی ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش می‌یابد و بخش قابل‌توجهی از این بیماران، سابقه بیماری‌های قلبی دارند. از سوی دیگر، طبق هشدار سازمان بهداشت جهانی، به ازای هر یک درجه افزایش دما، مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی تا ۳ درصد افزایش می‌یابد؛ این رقم در مناطقی با تهویه ضعیف، به مراتب بالاتر هم می‌رود.
روان‌پارسا توضیح داد که در برابر گرما، بدن انسان با گشاد کردن عروق پوستی و افزایش جریان خون به سطح پوست، تلاش می‌کند حرارت را دفع کند. این پاسخ طبیعی در افراد سالم با تعریق و ضعف موقتی همراه است، اما در بیماران قلبی می‌تواند به بحران ختم شود.
او افزود: کاهش حجم خون در گردش، افت فشار خون، افزایش فشار به عضله قلب و بروز آریتمی‌های خطرناک، از جمله پیامدهای بالقوه گرمای شدید برای بیماران قلبی است.
این متخصص قلب، گروه‌های پرخطر را چنین برشمرد:
-
بیماران با سابقه نارسایی یا سکته قلبی
-
افراد تحت درمان با داروهای ادرارآور
-
سالمندان
-
بیماران دیابتی یا مبتلا به فشارخون بالا
وی تأکید کرد: «در این شرایط، مصرف منظم آب و مایعات حتی بدون احساس تشنگی، ضروری است. البته در بیماران نارسایی قلبی، حجم مایعات باید با نظر پزشک تنظیم شود.»
روان‌پارسا همچنین هشدار داد که فعالیت بدنی در گرم‌ترین ساعات روز (بین ۱۰ تا ۱۶) باید ممنوع تلقی شود و بیماران قلبی، زمان پیاده‌روی یا ورزش را به ساعات خنک‌تر مانند اوایل صبح یا بعد از غروب موکول کنند. وی افزود: «داروهای قلبی نیز ممکن است در این شرایط نیاز به تنظیم داشته باشند، اما هرگونه تغییر فقط باید با نظر پزشک انجام شود.»
در خصوص محیط زندگی، او گفت: «استفاده از تهویه مطبوع، به‌ویژه برای سالمندان، ضروری است. در مناطقی با رطوبت بالا، کولرهای آبی عملکرد ضعیف‌تری دارند و ممکن است نتوانند گرمای محیط را به‌خوبی کاهش دهند. حضور طولانی‌مدت در فضای گرم و بدون تهویه، حتی برای افراد به ظاهر سالم، می‌تواند خطرناک باشد.»
روان‌پارسا در ادامه به علائم هشداردهنده اشاره کرد و گفت: «سبکی سر، تنگی نفس، درد قفسه سینه و تپش قلب، از نشانه‌هایی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. بسیاری از سکته‌های قلبی و آریتمی‌ها در گرمای شدید با همین علائم اولیه شروع می‌شوند و مراجعه سریع می‌تواند نجات‌بخش باشد.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین، واقعیت‌های انکارناپذیری هستند که هم‌اکنون بر سلامت ما تأثیر می‌گذارند. در چنین شرایطی، مراقبت از قلب تنها به دارو محدود نمی‌شود، بلکه تطبیق سبک زندگی با شرایط جوی، تغذیه مناسب، فعالیت بدنی کنترل‌شده و مدیریت محیط زندگی نیز بخشی از درمان محسوب می‌شود.»