مزایای حقوقی سند الحاقی حمل‌ونقل ایران و بلاروس
کمال رئوف، حقوقدان و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اجرای لایحه سند الحاقی اصلاح موافقت‌نامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری بلاروس گفت: اجرای این پروتکل نقطه عطف مهمی در مبادلات جاده‌ای برون مرزی خواهد بود که حذف مجوزهای حمل‌ونقل را در پی دارد و موجب تسهیل و تسریع در تجارت بین‌الملل می‌شود.
تسهیل جابه‌جایی بار و رونق ترانزیت
وی افزود: براساس این پروتکل، ناوگان ایرانی می‌تواند بدون نیاز به دریافت مجوز، بار خود را از ایران به بلاروس و از آنجا به کشورهای ثالث منتقل کند و بالعکس. این موضوع به روان‌تر شدن جابه‌جایی کالا کمک کرده و زمینه را برای رونق ترانزیت جاده‌ای و ترغیب سایر کشورها به الحاق به این معاهده فراهم می‌آورد.
تاریخچه و ساختار موافقت‌نامه
رئوف یادآور شد: موافقت‌نامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین ایران و بلاروس ابتدا در بهمن ماه ۱۳۷۶ امضا و در اسفند ۱۳۷۸ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. سند الحاقی جدید که در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۴۰۱ تنظیم شده، مشتمل بر مقدمه و دو ماده است و در جلسه هیئت وزیران به تصویب رسیده و به مجلس برای طی تشریفات قانونی تقدیم شده است.
مزایای حقوقی و عملیاتی سند الحاقی
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد توضیح داد: طبق ماده (۱) بند «۱» سند الحاقی، متصدی حمل و نقل می‌تواند بدون مجوز، وسیله نقلیه حامل بار یا بدون بار را به طور موقت وارد قلمرو کشور طرف قرارداد نماید. این جابه‌جایی می‌تواند بین هر نقطه در دو کشور متعاهد، به صورت گذری از قلمرو کشور طرف مقابل و یا از کشورهای ثالث به یکی از این کشورها و بالعکس باشد.
معافیت از عوارض عبور
وی تصریح کرد: حمل و نقل کالا بین دو کشور متعاهد به‌صورت متقابل از پرداخت عوارض عبور در قلمرو طرفین معاف است، البته این معافیت شامل عوارضی که بابت استفاده از پل‌ها، تونل‌ها یا جاده‌های خاص وضع شده، نمی‌شود.
نقش کلیدی حمل‌ونقل جاده‌ای در توسعه روابط اقتصادی
رئوف تاکید کرد: با توجه به اهمیت حمل‌ونقل جاده‌ای در توسعه مبادلات کالا و جابه‌جایی مسافر، تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان با رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی، گام مهمی در جهت تقویت روابط اقتصادی و همکاری‌های بین ایران و بلاروس و همچنین اروپا به شمار می‌رود.
امکان بهره‌مندی کشورهای ثالث
وی افزود: کشورهای ثالث می‌توانند با الحاق به این معاهده یا ثبت شرکت در یکی از کشورهای طرف قرارداد، از مزایای آن بهره‌مند شده و ناوگان خود را تحت پلاک یکی از این کشورها به اجاره بگذارند.
بررسی کارشناسی و اهمیت حذف مجوز حمل‌ونقل
رئوف در پایان اشاره کرد: بر اساس گزارش کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس، بررسی تردد وسایل نقلیه باری ایرانی و بلاروسی طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۱ نشان می‌دهد در اکثر موارد تعداد ناوگان ایرانی بیشتر بوده و بنابراین حذف مجوزهای حمل‌ونقل برای ایران یک مزیت مهم به حساب می‌آید.