غرب برای تضعیف تمامیت ارضی روسیه نقشه دارد/ایران باید همکاری خود را با روسیه در حوزه‌های امنیتی تقویت کند
۰۲:۱۷ – ۰۱ مرداد ۱۴۰۴
باشگاه خبرنگاران جوان – احسان موحدیان کارشناس مسائل سیاست خارجی در گفت و گوی تلویزیونی با اشاره به رزمایش ایران و روسیه بیان کرد: مانورهای نظامی میان کشورها، یک سری اهداف عمومی دارد؛ [از جمله] تقویت همکاری‌های دفاعی، مبادلۀ تجربیات و دانش فنی و مبارزه با تروریسم.در خصوص این مانور، [می‌توان به] کمک به حفظ امنیت دریایی و ارتقای اعتماد و تبادل دانش میان ایران و روسیه [اشاره کرد]. اما در مورد این مانور خاص، با توجه به تحولاتی که اخیراً در منطقه شاهد آن هستیم، مانند تداوم درگیری روسیه در اوکراین که ترامپ برخلاف اظهارات پیشین خود، به اوکراین کمک بسیاری می‌کند؛ صحبت‌هایی که اخیراً وزیر اسبق جنگ انگلیس مطرح کرد مبنی بر اینکه پیش‌بینی کرده بود تا سال ۲۰۳۰، انگلیس با روسیه وارد درگیری خواهد شد؛ درگیری‌ای که اخیراً روسیه با باکو به دلیل رفتارهای باکو پیدا کرده است و اینکه باکو شبکه‌ای را چند سالی است در روسیه ایجاد کرده و عملاً رفتارهای مافیایی در این کشور دارند و حتی به صورت خودسرانه اتباع کشور خود را در آنجا دستگیر و منتقل می‌کنند؛ همکاری مکرری که باکو با کشورهایی مانند انگلیس و آمریکا انجام می‌دهد و در واقع از طریق ساختارهایی که در روسیه ایجاد کرده، اهداف آن‌ها را پیگیری می‌کند؛ خب، تبعات این درگیری دوازده روزۀ ماه، باعث شد که به هر حال روسیه یک فکر جدی برای مسائل قفقاز بکند.
مقامات غربی به صراحت گفته‌اند که “روسیه بیش از حد بزرگ است”
وی ادامه داد: ما هنگامی که تحولات سه دهه اخیر، چهار دهه اخیر را پس از فروپاشی شوروی مرور می‌کنیم، می‌بینیم که روس‌ها متاسفانه رفتارهای تاکتیکی در منطقه، از اروپای شرقی تا منطقۀ بالکان و کشورهای اسکاندیناوی داشته‌اند و این رفتارهای تاکتیکی این بود که در ازای منافع کوتاه‌مدت، آن‌ها راضی شدند به خواست طرف غربی و عمق رفتارهای آمریکا و متحدانش را درک نکردند، همین امر باعث شده است که ما مرتباً شاهد عقب‌نشینی روس‌ها باشیم و ناتو همین‌طور پیش آمده، پیش آمده تا به اوکراین رسیده است و اکنون بحث گسترش همکاری‌های ناتو با جمهوری آذربایجان، با گرجستان و حتی با ارمنستان مطرح است. لذا شرایط برایشان بسیار حاد شده است و در واقع ما این مانور را باید یک تلاشی واکنشی به تلاش آمریکا، ناتو، اسرائیل و ترکیه برای نفوذ به منطقۀ قفقاز جنوبی و منطقۀ آسیای مرکزی بدانیم که روس‌ها آنجا را و مسائل آنجا را مسائل داخلی خود تلقی می‌کنند.
موحدیان افزود: صحبت‌هایی که اخیراً آقای علی‌اف در پاسخ به یک خبرنگار اوکراینی می‌گفت که شما هیچ‌گاه در برابر اشغالگری نباید تسلیم شوید و کنایه‌ای که به روس‌ها در مورد پیگیری پروندۀ آن سقوط هواپیما زد که گفت اگر لازم باشد ما ده سال پیگیری می‌کنیم؛ این‌ها نشان می‌دهد که این اتفاقاتی که در حال وقوع است، یک جبهه‌بندی جدیدی را به وجود آورده که ایران و روسیه در یک جبهه هستند و خب کشورهایی مانند ترکیه و جمهوری آذربایجان در حال همکاری با غرب هستند. در این شرایط، به هر حال ما باید با روس‌ها همکاری بکنیم و خب، روس‌ها نیز باید بدانند ما از آن‌ها انتظار همکاری قوی‌تری را داریم. یعنی افکار عمومی ایران انتظار داشت که روس‌ها در این مدت بیشتر همکاری کنند. به هر حال ما در خصوص اسنپ‌بک انتظار داریم آن‌ها جبران کنند و این اعتماد در ایران به آن‌ها بیشتر شود. روس‌ها باید توجه کنند که غرب، آن‌ها را از حیات خلوتشان نیز در حال اخراج کردن است و ترکیه و باکو به دنبال حذف روسیه هستند. آن‌ها باید به صراحت دربارۀ مسائلی مانند ایجاد کریدور جعلی زنگزور موضع بگیرند. تعجب‌آور است که منافع روس‌ها در اینجا به خطر افتاده، بحث حضور شرکت آمریکایی برای ایجاد این کریدور مطرح می‌شود؛ شرکتی که مشخص است قطعاً کشورهای دشمن روسیه در آنجا سهام‌دار خواهند بود. ولی ما نمی‌بینیم که سخنگوی وزارت خارجۀ روسیه در این زمینه به صراحت موضع‌گیری کند. روس‌ها باید از انفعال دست بردارند و وقتی این تحولات رخ می‌دهد، به جای آنکه منتظر بازی کردن دیگران باشند، خودشان بازی‌سازی کنند و صرفاً خود را با تحولاتی که اتفاق می‌افتد، وفق ندهند. این انفعال را ما در سوریه شاهد بودیم، در تحولات قره‌باغ از سال ۲۰۲۰ به بعد شاهد بودیم و اگر این وضعیت بخواهد ادامه یابد، بی‌تعارف تمامیت ارضی روسیه از نظر من در معرض خطر قرار می‌گیرد. چون بارها مقامات غربی و کارشناسانشان به صراحت گفته‌اند که “روسیه بیش از حد بزرگ است”. همان خواب‌های شومی که برای ایران دیده‌اند، برای تضعیف تمامیت ارضی ایران، برای تضعیف وحدت ملی ایران و تقویت گرایش‌های تجزیه‌طلبانه، همین افکار را در مورد اقوام ترک روسیه نیز دارند و امیدوارم که روس‌ها این بار یک تصمیم راهبردی و جدی بگیرند و اجازه ندهند هژمونی و نظم غربی در منطقۀ ما حاکم شود. این [امر] خطرناک است و به شدت به منافع روس‌ها آسیب می‌زند و آن‌ها باید بازی خود را عوض کنند و بسیار فراتر از این مانور نظامی با ما همکاری کنند تا بتوانند نقش خود را در قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی احیا کنند.
باکو در حال تلاش است تا پای کشورهایی مانند ترکیه و ازبکستان را به دریای کاسپین باز کند
این کارشناس سیاست خارجی افزود: ایران می‌خواهد همکاری و هماهنگی خود را با روسیه در حوزه‌های امنیتی و دفاعی تقویت کند. خب این را باید یک بسته ببینیم. وزیر دفاع ما با وزیر دفاع آن‌ها دیدار کرده، آقای لاریجانی با آقای پوتین دیدار کرده، وزیر خارجۀ ما دیدار کرده است. خب ما یک سری تهدیدات مشترک منطقه‌ای داریم؛ مانند تروریسم و حضور نیروهای خارجی در منطقه. خب جولان تکفیری‌ها در سوریه اکنون از طریق جمهوری آذربایجان در حال رسیدن به مرزهای ماست. خب ما باید استراتژی‌ها و راهبردهای دفاعی‌مان را در قبال تحولات جهانی و دست‌اندازی‌هایی که غرب از طریق جمهوری آذربایجان به اوکراین دارد، همسو کنیم. توسعۀ همکاری‌های نظامی و فنی؛ به هر حال ما در این جنگ، در حوزه‌هایی دارای نقاط قوت بوده‌ایم و در حوزه‌هایی دارای نقاط ضعف. طبیعتاً اسرائیلی‌ها و صهیونیست‌ها از شیطنت دست برنمی‌دارند. ما باید نقاط ضعفمان را برطرف کنیم؛ این فناوری‌های دفاعی را از روسیه که به هر حال در حوزۀ نظامی بسیار قدرتمند است، منتقل کنیم؛ خرید تسلیحات، افزایش مشارکت در تولید مشترک تجهیزات نظامی و تقویت همکاری‌های عملیاتی. یک مسئلۀ بسیار مهم در اینجا این است که کشورهای ساحلی دریای کاسپین بارها تأکید داشته‌اند که این دریا، دریایی است که فقط کشورهای ساحلی باید در آنجا حضور و مشارکت داشته باشند. ما اخیراً شاهد هستیم که باکو در حال تلاش است تا پای کشورهایی مانند ترکیه و ازبکستان را که با دریای کاسپین ساحل ندارند، به آنجا باز کند و این برای ما خطرناک است؛ به خصوص که ما در جریان هستیم جمهوری آذربایجان چندین بار کشتی‌هایی را که متعلق به اسرائیل، انگلیس و آمریکا بودند، با پرچم خود، پایشان را به این [دریا] باز کرده است. به هر حال، این یک پیام هشدار نیز به کشورهایی است که تلاش می‌کنند دریای کاسپین را هدف مطامع کشورهای غیر همسایه با این دریا قرار دهند.