اروپا دیگر اهرم فشار سابق را ندارد؛ ظرفیتهای بریکس در خدمت اقتصاد

عبدالرحیم انصاری در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به تبعات فعالسازی مکانیسم ماشه، اظهار داشت: مکانیسم ماشه پیش از اجرا، میتوانست ابزار مؤثرتری برای غربیها باشد؛ حداقل این بود که مسیر مذاکرات با ایران بازتر میشد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز دسترسیهای بیشتری به اطلاعات و سایتهای هستهای ایران داشت. اما اکنون، کارت «اسنپبک» که تنها اهرم اروپاییها در این زمینه بود، عملاً از دست آنها خارج شده و دیگر قادر نیستند مانند گذشته نقشآفرینی کنند.
وی افزود: هرچند اروپاییها تلاش خواهند کرد فشارهای خود را افزایش دهند، اما معتقدم مکانیسم ماشه از نظر سیاسی و اقتصادی نمیتواند تغییر یا فشاری بیش از وضعیت فعلی ایجاد کند. ایران کشوری نیست که به راحتی در برابر خواستههای آمریکا و غرب تسلیم شود.
انصاری در پاسخ به پرسشی درباره احتمال تبدیل شدن این مکانیسم به عامل تنش یا درگیری نظامی، گفت: غربیها پیش از این نشان دادهاند که برای حمله به کشورها، لزوماً منتظر بهانههایی مانند مکانیسم ماشه نمیمانند. اگر توان حمله داشتند، پیشتر اقدام کرده بودند و در آینده نیز اگر تشخیص دهند امکان تهاجم وجود دارد، با هر بهانهای که داشته باشند، این کار را انجام خواهند داد. بنابراین، عدم حمله فعلی، ناشی از درک و ارزیابی قدرت و ظرفیتهای دفاعی ایران است. به این ترتیب، نقش مکانیسم ماشه در وقوع تنش یا درگیری میان ایران و غرب، چندان تعیینکننده و پررنگ نیست.
بریکس میتواند زمینه دسترسی ایران به بازارهای جدیدی را فراهم کند
تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به استفاده از ظرفیت کشورهای عضو بریکس جهت کم اثر کردن تحریم ها، اظهار کرد: قطعا یکی از مزایای مهم عضویت در سازمان های مهمی چون شانگهای و بریکس استفاده از ظرفیتهای اعضا است که میتواند از طریق تبادل و تعامل در حوزه های مختلف از جمله اقتصادی و نظامی برای خنثی کردن اثرات تحریم استفاده شود.
وی ادامه داد: شاید ایران در بحث اقتصاد مقداری دست به عصا باشد اما در بخش های نظامی، علم و فناوری، علوم و تجهیرات پزشکی و غیره حرف های زیادی برای گفتن دارد که در صورت وجود عزمی جدی در مسئولان، میشود با اعضای بریکس به نتایج مطلوبی رسید.
انصاری افزود: در واقع بریکس میتواند زمینه دسترسی ایران به بازارهای جدیدی را فراهم کند، تبادلات علم و فناوری را سرعت و افزایش ببخشد، شرایط را برای جذب سرمایه گذاری های جدیدی فراهم کند، و همکاری های اقتصادی بین اعضا را تقویت نماید؛ از این منظر، ایران میتواند با تلاش و کوشش مضاعف، ظرفیت های بریکس را در جهت دور زدن یا کم اثر کردن تحریم های غربی فعال نماید.
تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به دلایل حمایت روسیه از ایران، گفت: روسیه و ایران دشمنان مشترکی دارند و هر دو نیز به لحاظ نظامی و اقتصادی مورد تهدید آمریکا و متحدانش قرار گرفته اند. قطعا هر کشوری در بیان مواضع و اتخاذ تصمیمات کلان ابتدا صلاح و مصلحت خود را در نظر میگیرد؛ روسیه هم از این قاعده مستثنی نیست؛ همانطور که ما اگر جایی به آنها کمک کردهایم، پیش از آنکه کمک به روسیه باشد، اهداف جمهوری اسلامی را پوشش داده است.
وی تصریح کرد: البته این را هم نباید فراموش کنیم ایران در ماجرای اسنپ بک و پیش از آن واقعا تلاش های صادقانه ای داشت و همگان، جز آنان که دشمن یا متحدان دشمن هستند به صداقت جمهوری اسلامی ایران پی بردند؛ طبعا روسیه بعنوان کشوری که از نزدیک ماجرا را دنبال میکرد با جزئیات بیشتری آشنا بود.
دیپلماسی ایران باید ظرفیتهای ساختاری سازمان ملل را با هوشمندی بازتعریف کند
انصاری در مورد اولویت های دستگاه دیپلماسی برای تغییر ظرفیت های ساختاری سازمان ملل به نفع خود، اظهار کرد: واقعیت این است که سازمان ملل و نهادهای زیرمجموعه آن این روزها به دلیل استفاده ابزاری آمریکا از آنها چندان قابل اتکا و اعتماد نیستند؛ کار به جایی رسیده که آمریکا حتی برخی از آنها را تحریم میکند یا از آنها خارج میشود؛ در ماجرای جنایت های جنگی نتانیاهو و وزیر جنگ سابق اش همگان دیدند که آمریکا نه تنها هیچ توجهی به رای دادگاه نکرد که حتی قاضی صادر کننده رای را تحریم نمود.
وی افزود: با این وجود ایران بعنوان یک عضو مسئولیت پذیر سازمان ملل برای اینکه بتواند ظرفیت های ساختاری آن را به نفع خود تغییر دهد باید به اقدامات گسترده ای مانند تقویت دیپلماسی با بکار گیری دیپلمات های قوی و مسلط، گسترش دیپلماسی رسانه ای، پیگیری منافع مشترک، و شکل دهی روابط دو جانبه و چند جانبه با کشورهای موثر دست بزند، حتی المقدور از تبعات اقدامات چالشی دشمن بکاهد و ظرفیت ها را تقویت نماید.