افزایش تعاملات منطقه ای با واردات گاز از روسیه
امین نوربخش کارشناس انرژی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره اینکه صادرات گاز روسیه پس از جنگ به کاهش یافته است، گفت: روسیه پس از جنگ اکراین صادرات گاز این کشور به اروپا بسیار محدود شده است و نزدیک به ۱۱۰ تا ۱۲۰ لیتر میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۳ نسبت به دو سال قبل خود کاهش یافته است
وی ادامه داد: روسیه با وضعیتی مواجه است که امکان صادرات گاز را ندارد که در این شرایط باید جایگزینی برای اروپا پیدا کند و یا کاهش تولید داشته باشد که منجر به کاهش درآمد می‌شود.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: اکنون روسیه به دنبال صادرات به چین است که با توجه به زیر ساخت‌های موجود استفاده حداکثری از آن می‌کنند و عزم ایجاد زیر ساخت‌های جدید تری را هم دارند.
نوربخش خاطر نشان کرد: یکی از دیگر روش‌هایی که روسیه به دنبال جایگزینی اروپا است آنکه صادرات از طریق ال ان جی صورت بگیرد.
به گفته این کارشناس انرژی هر کدام از این روش‌ها دارای محدودیت‌هایی است که نمی‌تواند کل کاهش صادرات به اروپا را پوشش دهد و همانطور که گفته شد ظرفیت صادرات گار روسیه به چین محدود است که برای افزایش آن نیاز به سرمایه گذاری بیشتری دارد. ضمن آنکه هر دو کشور وابستگی بیشتری به یکدیگر داشته باشند و برای روسیه مطلوب نیست که چین را تماماً جایگزین اروپا کند
وی ادامه داد: صادرات ال ان جی که نیاز به سرمایه گذاری بیشتری دارد و تکنولوژی در محدودیت است و امکان ساخت ال ان جی های بزرگ را ندارد دچار محدودیت است و نمی‌تواند و آنجه به نظر می‌رسد کشور روسیه در سال‌های آینده ۴۰ تا ۷۰ میلیارد متر مکعب در سال مازاد داشته باشد.
نوربخش خاطر نشان کرد: در حال حاضر روسیه به دنبال بازارهای دیگری نظیر ترکیه، ایران و…. است در این شرایط ایران باید از این فرصت استفاده کرده و قراردادهایی با حجم بالا و بلند مدت واردات گاز از روسیه عقد قرارداد شود و باید توجه کنیم که عمده این قراردادها نباید سوآپ باشند زیرا سوآپ نقش حداقلی دارد و کشور ما حق ترانزیتی دریافت می‌کند
این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه قراردادهایی که صورت می‌گیرد باید بلند مدت و نه در قالب سوآپ گاز باشند خاطر نشان کرد: در صورتی که روس‌ها پیشنهاد سوآپ دارند باید یک حجم قابل توجهی هم واردات گاز داشته باشیم که اختیار آن دست خودمان باشد و نقش فعالانه تری در بازار منطقه ایفا کنیم و تنها سوآپ گزینه جذابی نیست.
وی ادامه داد: باید هر حجمی واردات از روسیه داریم باید بتوانیم آن را صادر کنیم به عنوان مثال اگر سال آینده ۲۰ میلیارد متر مکعب گاز از روسیه وارد کردیم باید عین همین را افزایش صادرات به مقاصدی که می‌خواهیم داشته باشیم و این میزان از واردات را به مصارف داخلی نرسانیم.
نوربخش ادامه داد: به این معنا که اگر استفاده از گاز روسیه در استان‌های شمالی مقرون به صرفه است در کنار آن صادرات به عراق و ترکیه را افزایش دهیم و مجموع صادرات و واردات نباید منفی شود زیرا در صورت منفی شدن هم ناترازی گازی ما افزایش پیدا می‌کند و هم وابستگی به کشورهای خارجی افزایش پیدا می‌کند و باید قراردادهای بلندمدتی منعقد شود تا از این طریق بتوانیم برنامه‌ریزی های بهتری برای آن داشته باشیم و اکنون که روسیه در محدودیت قرار دارد بتوانیم قراردادهای بهتری را منعقد کنیم.
وی خاطر نشان کرد: ما می‌توانیم تعاملات گسترده‌تری با روسیه در حوزه گاز داشته باشیم و با بازارهای منطقه‌ای را بین خودمان تقسیم کنیم به عنوان مثال بازارهای غرب آسیا که برای ما اهمیت بیشتری دارد روسیه در آن ورود پیدا نکند و در بازارهای راهبردی روسیه مثل چین و اروپا ورود نکنیم و تعامل برد بردی داشته باشیم.
این کارشناس انرژی در خاتمه یادآور شد: همچنین روسیه می‌تواند به لحاظ فنی و سیاسی می‌تواند در قراردادهایی که ما با کشورهای دیگر قرارداد داریم مانند تکمیل خط لوله پاکستان در این موارد به ما کمک کند و در صورت رعایت این نکات واردات گاز از روسیه امری مثبت است و می‌تواند ما رو در اهداف برنامه هفتم توسعه و رسیدن به حداقل ۲۰ میلیارد گاز ما را کمک کند.