روایت سردبیر تهران تایمز از روزنامه‌نگاری در جنگ؛ هنرمندانه روایت کنیم
به گزارش خبرنگار مهر، در روزهایی که ایران هدف حمله مستقیم قرار گرفت و افکار عمومی جهان درگیر تحلیل‌های تحریف‌شده رسانه‌های غربی بود، روزنامه‌ای با زبان انگلیسی از دل تهران ایستاد و روایت متفاوتی را به جهان مخابره کرد. «تهران‌تایمز» به‌عنوان یکی از رسانه‌های اصلی ایران در حوزه بین‌الملل، نه‌تنها از صحنه کنار نکشید، بلکه در خط مقدم روایت‌گری ایستاد. محمد صرفی سردبیر این روزنامه، از روزهایی می‌گوید که رسانه‌اش وارد میدان کارزار شد؛ کارزاری برای حقیقت.
در خط مقدم جنگ روایت‌ها
محمد صرفی در آغاز این گفت‌وگو با اشاره به راهبردهای رسانه‌ای تهران‌تایمز می‌گوید: ما سعی کردیم چند پیام اصلی و راهبردی را به سمع و نظر مخاطبان برسانیم؛ روشن کنیم که اسرائیل دروغ‌گو و متجاوز است و ایران در حال دفاع مشروع از خود است. برخلاف ادعاهای دشمن، او نه‌تنها با جمهوری اسلامی بلکه با ایران و مردم ایران دشمنی دارد. مردم و نیروهای مسلح با صلابت و شجاعت ایستاده و از کشور دفاع می‌کنند.
او می‌افزاید: اینها برخی از خطوط اصلی محتوایی ما بود که سعی کردیم در قالب‌های مختلف بیان کنیم. اما اگر بخواهم صادقانه حس درونی خودم را بیان کنم، باید بگویم آنچه ما انجام دادیم در برابر آنچه باید انجام می‌دادیم و در برابر این رویداد بزرگ و تاریخی، کار خاصی نیست و حق مطلب ادا نشده است.
رسانه‌ای برای مخاطب جهانی
صرفی در پاسخ به این پرسش که تهران‌تایمز چگونه توانست پیام مظلومیت و مقاومت مردم ایران را به زبان جهانی منتقل کند، چنین توضیح می‌دهد: سعی کردیم هم در سایت و هم از طریق شبکه‌های اجتماعی، سرعت و میزان فعالیت خود را افزایش دهیم. ترکیب معمول تحریریه را مقداری تغییر دادیم. شیفت‌بندی ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته کردیم تا تحولات را به‌سرعت و با دقت از منظر ایران برای مخاطب انگلیسی‌زبان روایت کنیم.
او ادامه می‌دهد: حدود چهار دهه از پایان جنگ تحمیلی ۸ ساله می‌گذرد و رخداد اخیر از منظر حرفه‌ای و کاری نیز خاص بود و قطعاً برای من و همکارانم تجارب قابل مطالعه و تأملی دارد.
پاسخی رسانه‌ای به تهدید رئیس‌جمهور آمریکا
در یکی از روزهای پرالتهاب، محمد صرفی، در واکنش به پیام تهدیدآمیز رئیس‌جمهور ایالات متحده که از شهروندان خواسته بود تهران را ترک کنند، توییتی منتشر کرد که بازتاب گسترده‌ای یافت. او در این توییت نوشت: ما تهران‌تایمز را هم ترک نمی‌کنیم؛ چه رسد به تهران! صرفی در توضیح این جمله می‌گوید: برای من به‌عنوان یک ایرانی، این پیام دشمن سخت و گران بود. یادم هست در یکی از جشن‌های تأسیسی روزنامه، یکی از مسئولان روزنامه در دهه شصت خاطره‌ای از موشک‌باران تهران در آن ایام و تلاش بچه‌های روزنامه برای ادامه کار و قطع نشدن چاپ گفته بود. علی‌رغم اینکه گویا نزدیک دفتر روزنامه هم موشک خورده بود و حتی شیشه‌های دفتر تهران‌تایمز شکسته بود.
صرفی می‌افزاید: من یاد آن خاطره افتادم و آن پیام، پاسخی به گستاخی دشمن بود. سعی کردیم ما هم حداکثر توان خودمان را به میدان بیاوریم و در سنگر رسانه، از وطن در برابر دشمن و امپراتوری دروغ‌پراکن آن دفاع کنیم.
روایت انسانی به‌جای آمار؛ صدایی برای قربانیان خاموش
تیتر صفحه اول تهران‌تایمز، با جمله‌ای کوتاه اما تأثیرگذار، نگاه‌ها را جلب کرد. سردبیر این رسانه درباره چگونگی انتخاب تیتر آنها عدد نیستند می‌گوید: به‌نظرم شاید بتوان گفت در حال حاضر مهم‌ترین کاری که ما باید در عرصه بین‌المللی انجام دهیم همین است. دشمن متجاوز و حامیان غربی آن سعی دارند افکار عمومی دنیا را آن‌طور که می‌خواهند شکل دهند و وانمود کنند فقط مراکز هسته‌ای و نظامی ایران مورد هدف بوده‌اند.
او توضیح می‌دهد: البته که حمله آنها به این مراکز هم هیچ مشروعیت و توجیهی از منظر بین‌المللی ندارد، اما روایت کودکان و زنان شهید این جنگ از منظری مهم‌تر است و ماهیت دشمن را رسواتر می‌کند.
صرفی تأکید می‌کند: ما با دشمنی بسیار وقیح روبرو هستیم. در حالی‌که شهرهای ما را بمباران می‌کرد و زنان و کودکان را می‌کشت، می‌گفت مردم ایران، ما با شما کاری نداریم! باید این وقاحت و جنایت توأمان را در سطح جهانی رسوا کرد.
او درباره هدف‌گذاری رسانه‌ای تهران‌تایمز چنین می‌گوید: یک راه مهم برای این هدف، این است که نگذاریم قربانیان این جنگ تحمیلی، این شهدای مظلوم، اول برای خودمان و بعد برای دیگران تبدیل به عدد شوند. هرکدام از اینها داستانی دارند. باید داستان اینها را هنرمندانه روایت کرد.
صرفی درباره منشأ تیتر نیز این‌گونه توضیح می‌دهد: خیلی اتفاقی در ذهنم جرقه زد و پیش‌زمینه‌ای نداشتم. البته ما هر روز در تحریریه درباره تیتر یک روزنامه که نوک پیکان کار ماست، خیلی فکر و مشورت می‌کنیم.
او می‌افزاید: فردا که روزنامه چاپ شد، دوستی در شبکه ایکس از صفحه یک به‌نوعی تقدیر و تمجید کرد و به شهید رفعت العرعیر درود فرستاد. ناگهان یادم آمد و فهمیدم که این تیتر چطور ناخودآگاه جرقه‌اش در ذهنم زده شده است. شهید رفعت سال ۲۰۲۳ در غزه به شهادت رسید. او استاد زبان انگلیسی و مهره‌ای مهم و اثرگذار بود و قطعاً هدفمند او را کشتند. یکی از پروژه‌های مهم و اثرگذار او در غزه این بود؛ ما عدد نیستیم.
جنگ رسانه‌ای تازه آغاز شده است
در پایان گفت‌وگو، صرفی با نگاهی راهبردی‌تر به آینده رسانه‌ها می‌گوید: به‌نظرم حتی اگر جنگ نظامی را پایان‌یافته بدانیم – که نباید بدانیم و باید آماده باشیم – جنگ در عرصه رسانه‌ای تازه شروع شده است.
او ادامه می‌دهد: ما باید یک بازخوانی دقیق و بدون تعارف از کارمان داشته باشیم. ببینیم نقاط ضعف‌مان چه چیزهایی بوده و آنها را رفع کنیم. خود را برای موقعیت مشابه در آینده کاملاً آماده کنیم.
سردبیر تهران‌تایمز هشدار می‌دهد: اگر دوباره برگردیم به همان تنظیمات سابق، واقعاً خسران است. حتی می‌خواهم بگویم نوعی خیانت به خون آن نزدیک به هزار شهید است.
او در یک جمله جمع‌بندی می‌کند: اگر این اصل را پذیرفتیم و به آن پایبند ماندیم که باید به‌طور جدی تغییر کنیم، آن وقت اینکه باید چه کنیم هم برای‌مان روشن می‌شود. شاید اگر بخواهم در یک جمله آن را بیان کنم این باشد؛ باید وظیفه‌مان را جدی بگیریم. خیلی خیلی جدی.