«آتون‌نامه»؛ روایتی متفاوت درباره سقاخانه اسماعیل طلا

خبرگزاری تسنیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «آتون نامه»، تازه‌ترین اثر محمداسماعیل حاجی علیان از سوی انتشارات به‌نشر منتشر و برای نخستین‌بار در سی و ششمین دوره نمایشگاه کتاب تهران عرضه شد. 

ادبیات رضوی از جمله شاخه‌های پرطرفدار در ادبیات امروز است که توجه مخاطبان و نویسندگان مختلف را به خود جلب کرده. در این شاخه ادبی که می‌توان گفت از پرسابقه‌ترین شاخه‌های ادبیات آیینی در زبان فارسی است، آثار درخشانی خلق شده است؛ از قصاید سنایی و خاقانی گرفته تا آثار زنده‌یاد سعید تشکری. 

کتاب «آتون‌نامه» نیز به نوعی در این حوزه ادبی تعریف می‌شود؛ با این تفاوت که نویسنده تلاش کرده از فضاهای تکراری که در جمع کثیری از کارهای گذشته، دیده می‌شود عبور کرده و به موضوع جذاب دیگری درباره فرهنگ رضوی بپردازد. شاید خیلی از ما که برای زیارت علی ابن موسی الرضا(ع) به مشهد مشرف شده‌ایم، خیلی ساده از بخش‌های مختلف حرم عبور کرده‌ایم. حاجی‌علیان اما به عنوان یک نویسنده به طرح این سوال که سقاخانه اسماعیل طلا برای کیست؟ به نگارش «آتون نامه» پرداخت. 

داستان زندگی اسماعیل خان سنگسری معروف به اسماعیل طلا که سقاخانه صحن انقلاب حرم امام رضا(ع) و صحن عتیق به نام ایشان معروف است. وی که از معاصران فتحعلی شاه قاجار بود، برای گذراندن خدمت سربازی‌اش عازم جبهه‌های نبرد ایران و روسیه در تبریز می‌شود. وی از طریق نامه با خواهرش، زبیده خاتون و مادرش در ارتباط بوده است. در میان همه نامه‌ها داستان برای مخاطب بازگو می‌شود. زندگی این سردار و اوضاع ایران در آن دوران پرآشوب، محور این رمان حماسی حاجی علیان است. 

سقاخانه اسماعیل طلایی، که در گویش عمومی سقاخانه اسمال طلا نامیده می‌شود، یکی از بناهای قدیمی و مشهور در حرم امام رضا(ع) است. گفته می‌شود این بنا، قدیمی‌ترین و مشهورترین سقاخانه حرم امام رضا(ع) است. این بنا درگذشته سقاخانه نادری یا سلطانی نیز گفته می‌شد.

این بنا به فرمان نادرشاه افشار به عنوان مکانی برای آشامیدن آب برای زائران ساخته و بعدها در چند مرحله تعمیر و مرمت شده است. دربارهٔ اینکه چرا به این مکان، اسماعیل‌طلایی گفته می‌شود، اختلاف نظر است. برخی شخصی به‌نام اسماعیل را سازندهٔ آن بنا و برخی او را واقفِ طلاکاری آن سازه دانسته‌اند.

انتهای پیام/